وبلاگ های‌لنو - دست نوشته‌های کوین میستون

صفحه نخستعمومی

یادداشت‌ها

وبلاگ های‌لنو - دست نوشته‌های کوین میستون

صفحه نخستعمومی

یادداشت‌ها

«موقعیت مقداد» در رسانه‌های ایرانی

وضعیت غم‌انگیز و بحرانی انعکاس اخبار سیل اخیر

کوین میستون

کوین میستون

نوشته شده در بخش رسانه

۱۶ فروردین ۱۳۹۸

یکی از چیزهایی که خیلی اذیتم می‌کنه، اخبار جعلی و اطلاعات غلط هستش که این روزها، فضای شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های فارسی زبان رو تسخیر کرده... این مساله توی شرایط خاص مثل سیل و زلزله، رسما آدم رو روانی می‌کنه. اینکه رسانه‌ها و مطبوعات ما وضعیت‌شون خوب نیست و اصلا درستی‌سنجی نمی‌دونن چیه، کار رو بدتر کرده... به‌خاطر همین، این یادداشت رو فعلا اینجا می‌نویسم تا ببینم بعدا وقت گیر میارم که بیشتر درباره ریشه‌های این قضیه بنویسم یا نه.


بخش اول

روزی، روزگاری در توییتر فارسی، کاربری به اسم موقعیت مقداد با توجه به شرایط کشور و خبرها، تصمیم گرفت که به کنایه و طنز، یک توییت خبری بنویسه! برای همین نوشت که دریچه‌های اضطراری سد دز رو بعد از شصت و نه «69 🤭» سال باز کردن! فقط همین!

meghdad position 00

لینک توییت

راستش من خبر ندارم و نمی‌دونم که مقداد از اول می‌دونست که این توییتش انقدر جدی گرفته میشه که واقعا همه فکر کنن این خبر واقعیه و حتی رسانه‌ها عین توییتش رو انعکاس خبری بدن یا نه؛ اما در هر صورت این اتفاق رخ داد! از حساب وریفای شده روزنامه ایران گرفته تا خبرگزاری تسنیم و حتی اون‌هایی که بیرون ایران هستن؛ همه این توییت رو جدی گرفتن و با نهایت خلاقیت خبرنگاری، هنرمندهاشون رفتن عدد دقیق سال ساخت سد رو درآوردن و همین خبر رو با عکسی که موقعیت مقداد توییت کرده بود، به‌صورت رسمی منتشر کردن!

meghdad position 01

بعد از اون، همونطور که انتظار می‌رفت این ماجرا به توییتر ختم نشد و پاش به تلگرام هم باز شد. توی تلگرام تحلیل‌های کارشناسانه رو هم چاشنی این خبر طنز مقداد کردن و به خورد میلیون‌ها مخاطب بی‌خبر از اصل ماجرا دادن.

meghdad position 05

اما شاید با خودتون بگید اهمیت این موضوع کجاست؟ حالا که اتفاقی نیافتاده! اما واقعیت اینه که کاربر «موقعیت مقداد» در توییتر به‌خوبی نشون داد تا همه بفهمن که رسانه‌ها و مطبوعات ایرانی-فارسی‌ زبان، رسما تعطیل هستن و مستعد پخش شایعه! چیزی که در ابعاد وسیع، واقعا می‌تونه نگران کننده باشه...

حالا این رو هم باید بگم که این عکس که مقداد منتشر کرده، مربوط به سد منجیل در شمال کشور (گیلان) هستش که سرریز نیلوفری داره؛ بعد از اون، آخه آدم می‌مونه به «مثلا خبرنگارها» مملکت چی بگه! لامصب‌ها، سد دز حداقل دو سه سال پیش دریچه‌هاش رو باز کردن؛ تا این حد حافظه خبری-حرفه‌ای‌تون ضعیف و داغونه؟ حداقل گوگل کنید!


بخش دوم

باران‌های بهاری و شروع سیل در شهرها و استان‌های مختلف ایران توی روزهای اولیه سال جدید، باعث نگرانی و سردرگمی خیلی‌ها شد. هر روز خبر سیل در یک نقطه جدید، آمار خسارت و تلفات ضدونقیض و مصیبت‌های بعد سیل، چیزی نبود که راحت بشه از کنارش گذشت.

تمام این بدبختی‌ها یه طرف، خبرها، عکس‌ها و فیلم‌های جعلی یا غیرمرتبط و حتی قدیمی، بیشتر از بقیه چیزها رو مخ من یکی بود و البته کماکان هست. حتی به‌اصطلاح رسانه‌های رسمی (خبرگزاری‌ها و قارچ‌نیوزها) هم چرت و پرت منتشر کردن که بالاتر هم گفتم این موضوع نگران کننده است... ما با فاجعه خبررسانی و شیوع فیک‌نیوزها مواجه هستیم.

اونچه که من می‌دونم، سرچشمه شیوع بعضی از این شایعات، در حال حاضر شبکه‌های اجتماعی هستش که در ادامه به چندین مورد از اون‌ها اشاره می‌کنم.


- فیلم باز شدن درچه‌های سد دز و ماهی‌ها 🐟

خبر و فیلم پخش شد که دریچه‌های سد دز رو باز کردن و آب یه عالمه ماهی با خودش آورده که ملت رفتن ماهی‌ها رو بگیرن!

meghdad position 06

در صورتی که واقعیت این هست که این ویدیو مربوط میشه به خروجی سد گاوشان در استان کرمانشاه و اون چیزی که من توی بررسی‌هام فهمیدم، ویدیو اصلی اون ۲۷ فوریه امسال توی اینستاگرام برای اولین بار منتشر شده؛ نه ماه مارچ که توش سیل اومد و حالا مثلا سد دز فلان!


- فیلم بارش تگرگ در قشم ⛈️

یه فیلمی پخش شد که آی مردم توی قشم بارش شدید تگرگ خسارت به‌بار آورده که بیا و ببین! خبرگزاری‌ها هم بدو بدو همین فیلم و خبرش رو توییت کردن که سهمیه لایک‌های روزانه‌شون رو به موقع بگیرن!

meghdad position 07

ویدیو رو که بررسی کردم، کاشف به عمل اومد که این ویدیو مربوط میشه به بارش تگرگ در ترکیه، شهر استانبول که براساس توضیحات منتشر کننده اون، در ۲۷ جولای ۲۰۱۷ اتفاق افتاده! حالا آخرش من نفهمیدم قشم واقعا تگرگ باریده یا نه؛ در هر صورت این ویدیو هم جعلی بود.

meghdad position 08


- فیلم لحظه باز شدن دریچه‌های اضطراری سد دز 🚨

خبرگزاری‌های مثلا رسمی مملکت و به عبارتی مدعیان حوزه خبر در ایران (میزان، مشرق و باشگاه خبرنگاران جوان)، فیلم لحظه باز شدن دریچه‌های اضطراری سد دز رو عین ناباوری منتشر کردن و این فیلم روی سایت‌هاشون در دسترس عموم قرار گرفت!

meghdad position 09

در صورتی که این فیلم قدیمیه و به عبارتی، خبرگزاری‌ها یک فیلم قدیمی رو به اسم فیلم جدید به خورد مخاطب‌هاشون دادن! در حقیقت این فیلم دو سال پیش در سایت آپارات آپلود شده بوده و چیز جدیدی نیست.

meghdad position 10


- فیلم پلنگ در شهرک سعدی شیراز 🐯

خبر و توییت واقعا برگ‌ریزون بود! فیلم منتشر کرده بودن که یه پلنگ توی شیراز وارد یه شهرک شده و ملت هم فلان!

meghdad position 11

در صورتی که با اندکی جستجو خیلی راحت می‌شد به منبع اصلی این فیلم و صحت اون پی‌برد. این فیلم اواخر ژانویه امسال، در یوتیوب آپلود شده که مربوط میشه به ایالت پنجاب در کشور هندوستان!

meghdad position 12


راستش موارد زیادی از این مدل در چند هفته اخیر پشت سر هم منتشر شده که این نمونه‌ها، فقط چیزهایی هستن که من دیدم و تونستم چک‌شون کنم؛ اما مشخصا با اندکی دقت و البته وقت، میشه نمونه‌های بیشتری پیدا کرد. حالا سرفرصت باید درمورد این ماجرا و معضلش بیشتر بنویسم. اینکه شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌های ضعیف فارسی زبان، چه بلاهایی دارن سر ما میارن و وضعیت‌شون چجوریاست.

به‌روزرسانی:

گفته بودم که درمورد این موضوع بیشتر خواهم نوشت، بالاخره وقت پیدا کردم و درمورد «بلایی که سر رسانه‌های فارسی زبان آمده است» نوشتم؛ از دستش ندید.


  • #media
  • #fake-news
  • #fact-check
  • #twitter

با پورت ۲۲ چه باید کرد

آشنایی با گتسبی - بخش دو

درباره من

تماس با من

حریم خصوصی

بازنشر

کلیه مطالب این وبلاگ براساس گواهی کریتیو کامنز ۴.۰ (BY-NC-SA) منتشر می‌شود.
درباره من

تماس با من

حریم خصوصی

بازنشر

کلیه مطالب این وبلاگ براساس گواهی کریتیو کامنز ۴.۰ (BY-NC-SA) منتشر می‌شود.